Na de reeks van vier video’s van consortiumleider Jos Bosch en de projectleiders Marjan Versnel, Jeroen den Dunnen en Inge Huitinga, volgt een serie van vier video’s van Niels Eijkelkamp. Ook van de andere NMCB-projectleiders Rob Wüst en Ruud Raijmakers zijn of worden nog vier video’s opgenomen, gebaseerd op vragen van ME-patiënten.
Vandaag de tweede video van Niels Eijkelkamp – projectleider van het NMCB-project EnergiseME. Meer info daarover vind je hier.
Het transcript vind je onderaan dit artikel.
👉 Ondertiteling: kijk de video op ons YouTube-kanaal, klik op het wieltje en kies voor ondertiteling. Daar vind je ook de podcast van deze aflevering
De video zelf kun je hier zien:
Alleen luisteren? De podcast van deze aflevering vind je hier:
Volgen met geschreven tekst? Het geredigeerde transcript vind je onderaan dit artikel.
De video is ook te zien op ons YouTubekanaal, waarop je je kunt abonneren, en tevens op het videokanaal van NMCB.
De vragen en verder
In ‘Metabolisme en immuuncellen‘, de tweede van vier video’s met projectleider Niels Eijkelkamp, beantwoordt hij de volgende vragen:
- 00:12 Gelden theorieën over afwijkende celstofwisseling (anaerobe ipv aeroob, shunts in de Krebscyclus) ook voor immuuncellen?
- 01:08 Gebruiken immuuncellen relatief veel energie vergeleken met andere cellen?
- 01:49 Hebben immuuncellen dezelfde stofwisseling als andere cellen?
- 02:49 Welk verband is er tussen de stofwisseling van immuuncellen en de rol van ontstekingen bij ME?
Vragen naar aanleiding van deze antwoorden of andere vragen aan Niels Eijkelkamp? Op 17 juli zal er een chatsessie met hem plaatsvinden waarin die -en andere- kunnen worden gesteld. We zullen de datum, tijd, vorm en spelregels daarvan ruimschoots op tijd bekendmaken.
De volgende video’s met Niels Eijkelkamp worden gepubliceerd op 23 en 30 juni.
Voor meer informatie over dit project zie ME Centraal.
Gelden theorieën over afwijkende celstofwisseling (anaeroob ipv aeroob, shunts in de krebscyclus) ook voor immuuncellen?
Het celmetabolisme in immuuncellen is enorm belangrijk. Ook immuuncellen kunnen hun celmetabolisme aanpassen: bijvoorbeeld switchen naar een anaeroob celmetabolisme. En verandering in hun krebscyclus. Het is enorm belangrijk om dat te matchen – gelijk te maken met wat de immuuncellen nou precies gaan doen.
Maar wat dat ook betekent, is dat als er verstoringen optreden in de krebscyclus of in de stofwisseling an sich, dat ook impact kan hebben op de functie. En ik denk dat dit daarom ook een hele leuke vraag is.
Dat is ook precies wat we willen gaan onderzoeken in ons onderzoek. We willen gaan kijken hoe een metaboliet, zoals we het noemen – een stofje binnen het celmetabolisme – precies door de cel heengaat. Hoe gaat hij door de krebscyclus heen.
Kunnen we daarvan leren en zien wat er verstoord is in die immuuncellen – in dat celmetabolisme. Om dan uiteindelijk natuurlijk ook te gaan kijken naar wat de impact is op hun functie.
Gebruiken immuuncellen relatief veel energie vergeleken met andere cellen?
Ja, het immuunsysteem gebruikt best veel energie, en dat wordt zelfs meer tijdens een ontsteking of infectie. Om maar even een voorbeeld te geven, want wat is nou veel.
Een mens gebruikt ongeveer 7500 kJ in rust. Dan heb ik het over een man van 1,80 en 85 kg. Het immuunsysteem gebruikt op een dag ongeveer 1600 kJ, en dat gaat wel naar 2000 bij een milde ontsteking. Dat is echt wel veel, en dat komt in de buurt van wat het brein ongeveer gebruikt. Maar ook onze spieren in rust.
Hebben immuuncellen dezelfde stofwisseling als andere cellen?
Ja. Maar ik denk ook wel eigenlijk nee. En dat moet ik natuurlijk even toelichten.
Ja, in de zin van celstofwisseling: die is in principe hetzelfde in alle cellen. Althans de ingrediënten daarvan zijn allemaal in al deze cellen aanwezig. Alleen zet elke cel de celstofwisseling in op zijn eigen behoefte. Dus de celstofwisseling is belangrijk voor de functie ervan. Als een immuuncel een parasiet of een virus moet attaqueren, dan zal hij daar zijn celstofwisseling voor gebruiken om de juiste hoeveelheid energie te hebben en de juiste hoeveelheid metabolieten om zijn taak uit te voeren.
Het immuunsysteem kan die celstofwisseling dus aanpassen, en dat is ook heel belangrijk voor hun functie. Maar als dat niet goed kan of verstoord is, kun je je ook voorstellen dat dat gelijk een enorme impact kan hebben op hun functie. En dat is ook precies wat wij willen gaan bestuderen: waar zitten die verstoringen nou. En of dat bijvoorbeeld zorgen kan voor symptomen bij ME/cvs.
Welk verband is er tussen de stofwisseling van immuuncellen en de rol van ontstekingen bij ME?
Wat het precieze verband is tussen de celstofwisseling in het immuunsysteem en ontstekingsreacties in ME/cvs, weten we nog niet zo goed.
Wat we wel weten, is dat de celstofwisseling in het immuunsysteem enorm belangrijk is voor het uitvoeren van de juiste functie en het juiste gedrag van de immuuncel binnen een ontsteking.
Als er veranderingen zijn in de celstofwisseling in een immuuncel zoals een monocyt, dan kan deze anders gaan reageren. Hij kan bijvoorbeeld meer inflammatoire reacties gaan aanzetten, of juist minder goed zijn in het uitzetten ervan.
Dat is ook iets wat we willen gaan bestuderen in ons onderzoek: wat verandert er nou aan het celmetabolisme, en wat voor impact heeft dat op de stofjes die cellen uitscheiden bij ontstekingsreacties. En vooral in de context van ‘hoe praten ze dan met neuronen’.
Dat willen we dus precies gaan uitzoeken, zodat we dit stuk wat beter kunnen gaan begrijpen.
