Prof. Frans Visser van Stichting CardioZorg in het Nederlandse Hoofddorp heeft een studie uitgevoerd waarbij ME/cvs-patiënten een kanteltafeltest ondergingen in combinatie met Dopplerechografie. Daaruit bleek dat het merendeel van de patiënten een verminderde cerebrale bloedstroom vertoonden en dat symptomen van orthostatische intolerantie hiermee verband houden. Dit biedt perspectieven voor de diagnose en behandeling van ME/cvs.

Cerebrale bloedstroom is verminderd bij ME/cvs tijdens de kanteltafeltest, zelfs in afwezigheid van hypotensie of tachycardie: een kwantitatieve, gecontroleerde studie met behulp van Dopplerechografie

C. (Linda) M.C.van Campen, Freek W.A.Verheugt, Peter C.Rowe, Frans C.Visser

https://doi.org/10.1016/j.cnp.2020.01.003

Hoogtepunten

• Extracraniale Dopplertechniek om cerebrale bloedstroom te meten is haalbaar tijdens een kanteltafeltest.
• Cerebrale bloedstroom bij patiënten met myalgische encefalomyelitis/chronisch vermoeidheidssyndroom (ME/cvs) is verminderd tijdens een kanteltafeltest in vergelijking met gezonde controles.
• Bij gebruik van een lagere normaallimiet van 13% voor de cerebrale bloedstroomvermindering tijdens een kanteltafeltest vertoonde 90% van de ME/cvs-patiënten een abnormale vermindering in cerebrale bloedstroom.
• Vermindering in cerebrale bloedstroom is gecorreleerd met symptomen van orthostatische intolerantie.

Abstract

Doelstelling

De onderliggende hypothese bij syndromen van orthostatische intolerantie (OI) is dat symptomen geassocieerd worden met vermindering in cerebrale bloedstroom (CBS). Indirecte CBS-metingen (stroomsnelheden via transcraniale Doppler), bieden inconsistente onderbouwing van deze hypothese. Het doel van deze studie was om CBS te meten tijdens een kanteltafeltest (KTT), met behulp van stroombeeldvorming via Doppler van halsslagaders en vertebrale slagaders, bij personen met chronisch vermoeidheidssyndroom/myalgische encefalomyelitis (ME/cvs), een aandoening met een hoge prevalentie van OI.

Methoden

429 ME/cvs-patiënten [CVS volgens Fukudacriteria en ME volgens Internationele Consensuscriteria] werden onderzocht: 247 hadden een normale respons in hartslag(HS) en bloeddruk (BD) op de KTT, 62 hadden vertraagde orthostatische hypotensie (vOH), en 120 hadden posturaal orthostatisch tachycardiesyndroom (POTS). We bestudeerden ook 44 gezonde controles (GC). Metingen van CBS werden gedaan in het midden en op het einde van de kanteling. Voor het midden van de kanteling hebben we een mondelinge vragenlijst afgenomen om 15 symptomen van OI vast te stellen.

Resultaten

Reductie in CBS aan het einde van de kanteltest was 7% bij GC versus 26% bij de totale ME/cvs-groep, 24% bij patiënten met een normale HS-/BD-respons, 28% bij degenen met vOH, en 29% bij POTS-patiënten (allemaal P<.0005). Door gebruik te maken van een lagere normaallimiet van 2 standaarddeviaties van vermindering in CBS bij GC (13% vermindering), vertoonde 82% van de patiënten met een normale HS-/BD-respons, 98% met vOH en 100% met POTS een abnormale vermindering in CBS. Er was een lineair verband tussen opgetelde OI-symptomen en de mate van vermindering in CBS in het midden van de kanteltest (P<.0005).

Conclusies

Tijdens de KTT tonen extracraniale Dopplermetingen aan dat CBS verminderd is bij ME/cvs-patiënten met POTS, met vOH en zelfs bij degenen zonder HS-/BD-afwijkingen.

Significantie

Deze studie toont aan dat symptomen van orthostatische intolerantie verband houden met vermindering in CBS, en dat de meerderheid van ME/cvs-patiënten (90%) een abnormale vermindering in bloedstroom vertonen tijdens een orthostatische inspanningstest. Dit kan gevolgen hebben voor de diagnose en behandeling van ME/cvs-patiënten.

Sleutelwoorden

• Orthostatische intolerantie
• Cerebrale bloedstoom
• Kanteltafeltest
• Posturaal orthostatisch tachycardiesyndroom
• Orthostatische hypotensie

© van Campen et al., 2020. Vertaling en intro ME-gids (redactie Abby).

Citeren?

van Campen, C.M.C., Verheugt, F.W.A., Rowe, P.C. & Visser, F.C. Cerebral blood flow is reduced in ME/CFS during head-up tilt testing even in the absence of hypotension or tachycardia: A quantitative, controlled study using Doppler echography. Clinical Neurophysiology Practice 5 (2020) 50–58 https://doi.org/10.1016/j.cnp.2020.01.003