Onderzoekers
Kiran Thapaliya, Sonya Marshall-Gradisnik, Natalie Eaton-Fitch, Markus Barth, Maira Inderyas, Leighton Barnden
Instellingen
Griffith University and University of Queensland, Australia
Publicatie
PLos ONE, 2025 January 13; 20(1):e0316625
Thapaliya K, Marshall-Gradisnik S, Eaton-Fitch N, Barth M, Inderyas M, Barnden L (2025) Hippocampal subfield volume alterations and associations with severity measures in long COVID and ME/CFS: A 7T MRI study. PLoS ONE 20(1): e0316625. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0316625
Belangrijkste bevindingen
- Hersenscans van mensen met ME/cvs en mensen met langdurige/long covid werden geanalyseerd om de volumes van verschillende delen van de hippocampus te bepalen.
- De hippocampus is een hersenstructuur die betrokken is bij geheugen en leren.
- Vergeleken met gezonde controlepersonen hadden individuen in beide patiëntengroepen significant grotere volumes van verschillende gebieden (subvelden) van de hippocampus.
- De volumes van deelgebieden van de hippocampus waren vergelijkbaar bij ME/cvs- en longcovidpatiënten.
- Deze volumes correleerden ook met de ernst van de symptomen voor metingen van pijn, ziekteduur, vermoeidheid, concentratie, niet-verkwikkende slaap en fysiek functioneren.
- Structurele veranderingen in de hippocampus kunnen daarom bijdragen aan de symptomen van zowel ME/cvs als langdurige/long covid.
Over de studie
Samen met een lange lijst andere symptomen wordt ME/cvs gekenmerkt door problemen met concentratie, besluitvorming en informatieverwerking – dat wil zeggen cognitieve problemen of zogenaamde hersenmist.
Deze symptomen wijzen op afwijkingen in de hersenfunctie, en Kiran Thapaliya, Leighton Barnden en collega’s hebben de oorzaak van deze afwijkingen onderzocht in een reeks experimenten, gefinancierd door ME Research UK, waarbij beeldvorming van de hersenen werd gebruikt.
Hun bevindingen bij ME/cvs tot nu toe omvatten veranderingen in het volume van de hersenstam (die correleerden met metingen van pijn en ademhalingsmoeilijkheden), verminderde functionele connectiviteit tussen specifieke hersengebieden en verhoogde neurochemische niveaus in de hersenen.
Een andere, eerdere studie vond ook verschillen in de hippocampus bij mensen met ME/cvs. De hippocampus is een hersenstructuur die betrokken is bij geheugen en leren, en bestaat uit verschillende gebieden, of subgebieden, die elk een specifieke taak hebben.
De cognitieve problemen die verband houden met ME/cvs, worden grotendeels ervaren door personen met langdurige covid, dus is het zinvol om ook bij langdurige covid naar deze veranderingen te zoeken en de twee ziekten te vergelijken.
Wat hebben ze gedaan?
De onderzoekers rekruteerden 29 mensen met ME/cvs, 17 met long covid en 15 gezonde controlepersonen (zonder voorgeschiedenis van COVID-19-infectie).
Elke deelnemer onderging een hersenscan met behulp van 7-Tesla magnetische resonantiebeeldvorming, die beelden van de hersenen opbouwt met behulp van een combinatie van radiogolven en sterke magnetische velden.
De beelden werden vervolgens geanalyseerd om de volumes van specifieke subgebieden van de hippocampus te schatten, en deze volumes werden vergeleken tussen de drie verschillende groepen proefpersonen.
Andere beoordelingen keken of deze volumes correleerden met metingen van de ernst van de symptomen (die werden beoordeeld met de vragenlijst van het Onderzoeksregister).
Wat hebben ze gevonden?
Vergeleken met de gezonde controlepersonen hadden mensen met ME/cvs en mensen met langdurige covid significant grotere volumes van verschillende gebieden van de hippocampus, specifiek in het linker subgebied van de hippocampus inclusief de linker subiculumkop, presubiculumkop, moleculaire laag hippocampuskop, en hele hippocampuskop.
Opmerkelijk is dat deze volumes vergelijkbaar waren bij ME/cvs-patiënten en mensen met langdurige covid.
De onderzoekers suggereren dat de vergrote volumes het gevolg kunnen zijn van verhoogde neurogenese (d.w.z. de aanmaak van nieuwe zenuwcellen) in reactie op omgevingsfactoren en/of stress.
Een andere factor kan een volumevergroting zijn ter compensatie van afwijkingen in de hersenstam, die eerder zijn gerapporteerd bij zowel ME/cvs als long covid.
Een andere interessante en significante bevinding is dat de volumes van de deelgebieden van de hippocampus gecorreleerd waren met de ernst van de symptomen, en dit gold voor metingen van pijn, duur van de ziekte, ernst van de vermoeidheid, verminderde concentratie, niet-verkwikkende slaap en fysiek functioneren.
Conclusies
Deze laatste studie van de onderzoekers van de Griffith University heeft veranderingen gevonden in de hippocampus van zowel ME/cvs-patiënten als patiënten met langdurige covid, en deze volumes van de subgebieden waren gecorreleerd met verschillende metingen van de ernst van de symptomen.
De onderzoekers zeggen dat “deze bevindingen suggereren dat structurele veranderingen in de hippocampus kunnen bijdragen aan overlappende symptomen, zoals cognitieve problemen” bij beide aandoeningen.
De resultaten bouwen voort op eerder onderzoek van de groep en onthullen een reeks hersenafwijkingen bij ME/cvs die waarschijnlijk bijdragen aan de cognitieve symptomen die mensen met de ziekte ervaren.
Prof. Barnden en collega’s zetten dit werk voort in een vervolgstudie, gefinancierd door ME Research UK, waarbij veranderingen in de hersenstructuur bij ME/cvs in de loop van de tijd worden gevolgd.
© ME Research UK, 27 januari 2025. Vertaling admin, redactie NAHdine, ME-gids.
Grote hippocampus ontdekt bij patiënten met langdurige covid en ME/cvs
Persbericht, 11 februari 2025.
Er zijn opvallende overeenkomsten in de hersenen ontdekt bij patiënten die lijden aan langdurige covid en Myalgische Encefalomyelitis/ Chronischevermoeidheidssyndroom (ME/cvs), met name een grotere hippocampus dan normaal.
Het onderzoek van de Griffith University, gepubliceerd in PLOS ONE, maakte gebruik van slechts één van de twee ultrahoogveld-MRI-apparaten die in Australië beschikbaar zijn om te ontdekken hoe long covid en ME/cvs een vergelijkbare invloed hebben op de hersenstructuur.
Professor Sonya Marshall-Gradisnik, directeur van het National Centre for Neuroimmunology and Emerging Diseases (NCNED) van Griffith, zei dat het onderzoek gericht was op het onderzoeken van de mogelijke overlapping met neurologische symptomen tussen de twee ziekten.
“We richtten ons op het gebruik van dit specifieke MRI-apparaat om de hersenen van deze deelnemers te bestuderen om overeenkomsten vast te stellen in bepaalde delen van de hersenen, zoals de hippocampus die een cruciale rol speelt bij het controleren van geheugen en cognitie,” zei professor Marshall-Gradisnik.
Hoofdauteur Dr. Kiran Thapaliya zei dat de MRI een significant groter hippocampusvolume vaststelde bij longcovid- en ME/cvs-patiënten in vergelijking met gezonde mensen zonder deze aandoeningen.
“Bovendien toonde de studie vergelijkbare hippocampusvolumes bij patiënten, wat opvallende hersenovereenkomsten tussen de twee aandoeningen benadrukt,” zei Dr. Thapaliya.
“Het onderzoek rapporteerde ook dat het hippocampusvolume geassocieerd was met de ernst van de symptomen in beide patiëntengroepen.”
“Daarom kunnen hippocampusstoornissen bij longcovid- en ME/cvs-patiënten een belangrijke rol spelen bij cognitieve problemen zoals geheugenproblemen, concentratieproblemen en vertraagde reacties op vragen of gesprekken.”
Het grotere hippocampusvolume zou het gevolg kunnen zijn van neurogenese, de vorming van nieuwe neuronen, of van een virus in de hersenen.
Professor Marshall-Gradisnik zei: “Het NCNED brengt een kritische massa van getalenteerde onderzoekers en clinici samen die zich inzetten om het leven van deze patiënten te verbeteren.”
“We hebben het voorrecht om toegang te krijgen tot geavanceerde technologieën die baanbrekende wetenschappelijke ontdekkingen aansturen.”
Het onderzoek werd gefinancierd door ME Research UK en de Stafford Fox Medical Research Foundation.
Het artikel Hippocampal Subfield Volume Alterations and Associations with Severity Measures in Long COVID and ME/CFS: A 7T MRI Study [Veranderingen in het hippocampussubveldvolume en associaties met mate van ernst bij langdurige COVID en ME/cvs: een 7T MRI-onderzoek] is gepubliceerd in PLOS ONE.
© Griffith University, 11 februari 2025. Vertaling admin, redactie NAHdine, ME-gids.
Studie toont hersenzwelling aan bij ME/cvs en long covid
De onderzoekers van Griffith University, werkzaam bij het National Centre for Neuroimmunology & Emerging Diseases , vergeleken (7-Tesla) MRI-hersenscans met hoge resolutie van 17 patiënten met langdurige covid, 29 ME/cvs-patiënten en 15 mensen zonder enige aandoening. Ze ontdekten dat de hippocampus bij mensen met long covid of ME/cvs groter was dan normaal, vergeleken met de 15 gezonde deelnemers.
Volgens hoofdonderzoeker Kiran Thapaliya bleek uit het onderzoek, dat werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE, dat de grootte van de hippocampus verband hield met de ernst van de symptomen bij beide patiëntengroepen. “We vonden een significante associatie tussen het volume van de hippocampus en ernstmetingen zoals verminderde concentratie, niet-herstellende slaap, pijn en vermoeidheid”, aldus Dr. Thapaliya.
Sonya Marshall-Gradisnik, directeur van het NCNED en medeauteur van de studie, zei dat de bevindingen de overlap tussen langdurige covid en ME/cvs benadrukken, die verklaard kan worden aan de hand van de hersenscans en met name de toegenomen omvang van de hippocampus.
Transcript ME/CVS Infokanaal
